U kom slučaju je promet građevinskog objekta, koji se ne smatra prvim prenosom prava raspolaganja na novoizgrađenom građevinskom objektu, oporeziv PDV?

U kom slučaju je promet građevinskog objekta, koji
se ne smatra prvim prenosom prava raspolaganja na
novoizgrađenom građevinskom objektu, oporeziv PDV?

(Mišljenje Ministarstva finansija, br. 011-00-01126/2016-04 od 24.1.2017. god.)



U skladu sa Zakonom o porezu na dodatu vrednost („Sl. glasnik
RS“, br. 84/04, 86/04−ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14−
dr. zakon, 142/14, 83/15 i 108/16, u daljem tekstu: Zakon), u slučaju
kada se vrši promet građevinskog objekta koji se ne smatra prvim
prenosom prava raspolaganja na novoizgrađenom građevinskom
objektu (pri čemu se novoizgrađenim građevinskim objektom
smatra objekat čija je izgradnja, odnosno dogradnja započeta do 31.
decembra 2004. godine, a nastavljena od 1. januara 2005. godine, u
delu koji je izgrađen odnosno dograđen od 1. januara 2005. godine,
kao i objekat čija je izgradnja započeta od 1. januara 2005. godine),
taj promet oporeziv je PDV ako su istovremeno ispunjeni sledeći
uslovi:

− da se promet vrši između obveznika PDV;
− da je ugovorom na osnovu kojeg se vrši prenos prava
raspolaganja predviđeno da se predmetni promet oporezuje PDV;
− da obveznik PDV − kupac objekta ima pravo da obračunati
PDV odbije kao prethodni porez u potpunosti (ako će predmetno
dobro koristiti za promet sa pravom na odbitak prethodnog poreza
tj. za promet koji je oporeziv PDV, promet za koji je propisano
poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza ili
za promet za koji se smatra izvršenim u inostranstvu, ako bi za taj
promet postojalo pravo na odbitak prethodnog poreza da je izvršen
u Republici Srbiji).

Saglasno navedenom, a u konkretnom slučaju, ugovorom o
prodaji građevinskog objekta čija je izgradnja završena 1988.
godine (što znači da nije reč o novoizgrađenom građevinskom
objektu u skladu sa Zakonom), zaključenog između obveznika PDV
− investitora (u stečaju), u svojstvu prodavca, i drugog obveznika
PDV, u svojstvu kupca, može se predvideti da će se na taj promet
obračunati PDV, pod uslovom da obveznik PDV − kupac obračunati
PDV može u potpunosti odbiti kao prethodni porez. U ovom
slučaju, obavezu obračunavanja PDV ima obveznik PDV − kupac kao
poreski dužnik iz člana 10. stav 2. tačka 2) Zakona.

Napominjemo, obveznik PDV − kupac građevinskog objekta
koji će građevinski objekat koristiti za obavljanje delatnosti u
okviru koje vrši promet sa pravom na odbitak prethodnog poreza,
primera radi u građevinskom objektu obavljaće oporezivi promet
dobara, ima pravo da PDV koji je u skladu sa Zakonom obračunao
kao poreski dužnik iz člana 10. stav 2. tačka 2) Zakona, odbije kao
prethodni porez.

***

Odredbama člana 3. Zakona propisano je da su predmet
oporezivanja PDV isporuka dobara i pružanje usluga (u daljem
tekstu: promet dobara i usluga) koje poreski obveznik izvrši u
Republici uz naknadu, u okviru obavljanja delatnosti, kao i uvoz
dobara u Republiku.

Promet dobara, u smislu ovog zakona, a u skladu sa odredbom
člana 4. stav 1. Zakona, je prenos prava raspolaganja na telesnim
stvarima (u daljem tekstu: dobra) licu koje tim dobrima može
raspolagati kao vlasnik, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Saglasno odredbi člana 4. stav 3. tačka 7) Zakona, prometom
dobara u smislu ovog zakona, smatra se i prenos prava raspolaganja
na građevinskim objektima ili ekonomski deljivim celinama u
okviru tih objekata.

Prema odredbi člana 10. stav 1. tačka 1) Zakona, poreski
dužnik, u smislu ovog zakona, je obveznik koji vrši oporezivi
promet dobara i usluga, osim kada obavezu plaćanja PDV u skladu
sa ovim članom ima drugo lice.

Odredbom člana 10. stav 2. tačka 2) Zakona propisano je da je,
izuzetno od stava 1. tačka 1) ovog člana, poreski dužnik primalac
dobara, obveznik PDV, za promet građevinskih objekata i ekonomski
deljivih celina u okviru tih objekata, uključujući i vlasničke
udele na tim dobrima, izvršen od strane drugog obveznika PDV, u
slučaju kada je ugovorom na osnovu kojeg se vrši promet tih dobara
predviđeno da će se na taj promet obračunati PDV u skladu sa ovim
zakonom.

Odredbom člana 25. stav 2. tačka 3) Zakona propisano je
poresko oslobođenje bez prava na odbitak prethodnog poreza, tj.
da se PDV ne plaća na promet objekata, osim prvog prenosa prava
raspolaganja na novoizgrađenim građevinskim objektima ili
ekonomski deljivim celinama u okviru tih objekata i prvog prenosa
vlasničkog udela na novoizgrađenim građevinskim objektima ili
ekonomski deljivim celinama u okviru tih objekata, kao i prometa
objekata i ekonomski deljivih celina u okviru tih objekata,
uključujući i vlasničke udele na tim dobrima, u slučaju kada je
ugovorom na osnovu kojeg se vrši promet tih dobara, zaključenim
između obveznika PDV, predviđeno da će se na taj promet obračunati
PDV, pod uslovom da sticalac obračunati PDV može u potpunosti
odbiti kao prethodni porez.

Prema odredbi člana 2. stav 1. Pravilnika o utvrđivanju
pojedinih dobara i usluga iz člana 25. Zakona o porezu na dodatu
vrednost („Sl. glasnik RS“, br. 120/12 i 86/15, u daljem tekstu:
Pravilnik), objektima, u smislu člana 25. stav 2. tačka 3) Zakona,
smatraju se građevine spojene sa tlom, koje predstavljaju fizičku,
funkcionalnu, tehničko-tehnološku ili biotehničku celinu, u
svim stepenima izgrađenosti, koje kao takve mogu biti predmet
prenosa prava raspolaganja, i to:

1) stambeni objekti (zgrade koje su u potpunosti namenjene
stanovanju, kao i zgrade koje su delom namenjene stanovanju, a delom
u druge svrhe, u delu koji je namenjen stanovanju);
2) druge vrste objekata (poslovne zgrade, saobraćajni,
vodoprivredni i energetski objekti, objekti infrastrukture
elektronskih komunikacija − kablovska kanalizacija, objekti
komunalne infrastrukture, industrijski, poljoprivredni i drugi
privredni objekti, objekti sporta i rekreacije, groblja, skloništa
i dr.).

Saglasno odredbi stava 2. istog člana Pravilnika,
ekonomski deljivim celinama u okviru objekata smatraju se delovi
objekata koji se isporučuju kao posebne celine (stanovi, poslovni
prostori, garaže, garažna mesta i dr.).

Odredbom člana 3. stav 1. Pravilnika propisano je da se
novoizgrađenim građevinskim objektima, u smislu člana 25. stav 2.
tačka 3) Zakona, smatraju objekti iz člana 2. stav 1. ovog pravilnika
čija je izgradnja, odnosno dogradnja započeta:

1) do 31. decembra 2004. godine, a nastavljena od 1. januara
2005. godine, u delu koji je izgrađen, odnosno dograđen od 1. januara
2005. godine;
2) od 1. januara 2005. godine.
Saglasno odredbi stava 2. istog člana Pravilnika, ekonomski
deljivim celinama u okviru novoizgrađenih građevinskih objekata
smatraju se delovi tih objekata koji se isporučuju kao posebne
celine (stanovi, poslovni prostori, garaže, garažna mesta i dr.).

Saglasno odredbi člana 27. Zakona, prethodni porez je iznos
PDV obračunat u prethodnoj fazi prometa dobara i usluga, odnosno
plaćen pri uvozu dobara, a koji obveznik može da odbije od PDV
koji duguje.

Prema odredbi člana 28. Zakona, pravo na odbitak prethodnog
poreza obveznik može da ostvari ako dobra nabavljena u Republici
ili iz uvoza, uključujući i nabavku opreme, kao i objekata za vršenje
delatnosti i ekonomski deljivih celina u okviru tih objekata,
odnosno primljene usluge, koristi ili će ih koristiti za promet
dobara i usluga:

1) koji je oporeziv PDV;
2) za koji u skladu sa članom 24. ovog zakona postoji
oslobođenje od plaćanja PDV;
3) koji je izvršen u inostranstvu, ako bi za taj promet
postojalo pravo na odbitak prethodnog poreza da je izvršen u
Republici.

Pravo na odbitak prethodnog poreza, prema odredbi člana
28. stav 2. Zakona, obveznik može da ostvari ako poseduje:

1) račun izdat od strane drugog obveznika u prometu o iznosu
prethodnog poreza, u skladu sa ovim zakonom;
2) dokument o izvršenom uvozu dobara u kojem je iskazan
PDV i dokument kojim se potvrđuje da je iskazani PDV plaćen
prilikom uvoza.

Odredbama stava 3. istog člana Zakona propisano je, da u
poreskom periodu u kojem su ispunjeni uslovi iz st. 1. i 2. ovog
člana obveznik može da odbije prethodni porez od dugovanog PDV,
i to:

1) obračunati i iskazani PDV za promet dobara i usluga, koji
je ili će mu biti izvršen od strane drugog obveznika u prometu;
2) PDV koji je plaćen prilikom uvoza dobara.
Saglasno odredbi stava 4. istog člana Zakona, pravo na
odbitak prethodnog poreza nastaje danom ispunjenja uslova iz st.
1−3. ovog člana.

Odredbom člana 28. stav 5. tačka 1) Zakona propisano je
da pravo na odbitak prethodnog poreza može da ostvari poreski
dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) i stav 2. tač. 1)−5) ovog zakona,
pod uslovom da je obračunao PDV u skladu sa ovim zakonom i da
primljena dobra i usluge koristi za promet dobara i usluga iz
stava 1. ovog člana.

Prema odredbi stava 6. istog člana Zakona, obveznik može
da ostvari pravo na odbitak prethodnog poreza u roku od pet godina
od isteka godine u kojoj je stekao ovo pravo.