Određivanje vremena prometa dobara u slučaju kada je ugovorena isporuka dobara sa ugradnjom

(Mišljenje Ministarstva finansija, br. 011-00-00479/2017-04 od 19.6.2018. god.)

U skladu sa Zakonom o porezu na dodatu vrednost („Sl. glasnik RS“, br. 84/04, 86/04 − ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14 − dr. zakon, 142/14, 83/15, 108/16, 113/17 i 30/18, u daljem tekstu: Zakon),
za promet dobara i usluga iz oblasti građevinarstva iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona, koji vrši obveznik PDV drugom obvezniku PDV, obavezu obračunavanja i plaćanja PDV, na dan nastanka poreske obaveze, ima poreski dužnik − primalac predmetnih dobara i usluga.

Poreska obaveza za navedeni promet nastaje danom kada se
najranije izvrši jedna od sledećih radnji: promet dobara i usluga, odnosno plaćanje ako je naknada ili deo naknade plaćen u novcu pre prometa dobara i usluga. S tim u vezi, kada je predmet ugovora isporuka sa ugradnjom građevinskog materijala − opeke, pri čemu obveznik PDV − izvođač dostavi naručiocu građevinski materijal − opeku u jednom poreskom periodu, a ugradnju građevinskog materijala − opeke izvrši u nekom od narednih poreskih perioda, promet dobara nastaje danom kada je naručilac preuzeo ugrađena dobra od izvođača.

Pored toga, ako naručilac izvrši plaćanje izvođaču pre preuzimanja ugrađenih dobara, to plaćanje smatra se avansnim plaćanjem. Po osnovu avansnog plaćanja, odnosno izvršenog prometa, obveznik PDV − naručilac, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona, dužan je da obračuna PDV i da obračunati PDV plati u skladu sa Zakonom. Obveznik PDV − naručilac ima pravo da obračunati PDV odbije kao prethodni porez u skladu sa Zakonom.

Saglasno odredbama člana 3. Zakona, predmet oporezivanja
PDV su isporuka dobara i pružanje usluga koje poreski obveznik izvrši u Republici uz naknadu, u okviru obavljanja delatnosti, kao i uvoz dobara u Republiku.

Promet dobara, u smislu ovog zakona, a u skladu sa odredbom
člana 4. stav 1. Zakona, je prenos prava raspolaganja na telesnim stvarima (u daljem tekstu: dobra) licu koje tim dobrima može raspolagati kao vlasnik, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Prometom dobara, u smislu ovog zakona, a u skladu sa članom
4. stav 3. tačka 6) Zakona, smatra se i isporuka dobara proizvedenih ili sastavljenih po nalogu naručioca, od materijala isporučioca, ako se ne radi samo o dodacima ili drugim sporednim materijalima
Ako se uz isporuku dobara vrši sporedna isporuka dobara ili
sporedno pružanje usluga, smatra se da je izvršena jedna isporuka dobara (stav 6. istog člana Zakona).

U skladu sa odredbom člana 10. stav 1. tačka 1) Zakona,
poreski dužnik, u smislu ovog zakona, je obveznik koji vrši
oporezivi promet dobara i usluga, osim kada obavezu plaćanja PDV u skladu sa ovim članom ima drugo lice.

Odredbom člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona propisano je da je, izuzetno od stava 1. tačka 1) ovog člana, poreski dužnik primalac dobara ili usluga iz oblasti građevinarstva, obveznik PDV, odnosno lice iz člana 9. stav 1. ovog zakona, za promet izvršen od strane obveznika PDV.

Prema odredbi člana 14. stav 1. tačka 2) Zakona, promet dobara nastaje danom preuzimanja dobara od strane primaoca u slučaju ugradnje ili montaže dobara od strane isporučioca ili, po njegovom nalogu, trećeg lica.

Odredbama člana 16. Zakona propisano je da poreska obaveza
nastaje danom kada se najranije izvrši jedna od sledećih radnji:
1) promet dobara i usluga;
2) naplata, odnosno plaćanje ako je naknada ili deo naknade
naplaćen, odnosno plaćen u novcu pre prometa dobara i usluga;
2a) izdavanje računa kod usluga iz člana 5. stav 3. tačka 1) ovog zakona, uključujući i usluge neposredno povezane sa tim uslugama koje pruža isto lice;
3) nastanak obaveze plaćanja carinskog duga, kod uvoza dobara, a ako te obaveza nema, danom u kojem bi nastala obaveza plaćanja togduga.

Saglasno odredbi člana 27. Zakona, prethodni porez je iznos
PDV obračunat u prethodnoj fazi prometa dobara i usluga, odnosno plaćen pri uvozu dobara, a koji obveznik može da odbije od PDV koji duguje.

Prema odredbi člana 28. stav 1. Zakona, pravo na odbitak
prethodnog poreza obveznik može da ostvari ako dobra nabavljena u Republici ili iz uvoza, uključujući i nabavku opreme, kao i objekata za vršenje delatnosti i ekonomski deljivih celina u okviru tih objekata (u daljem tekstu: objekti za vršenje delatnosti), odnosno primljene usluge, koristi ili će ih koristiti za promet dobara i usluga:

1) koji je oporeziv PDV;
2) za koji u skladu sa članom 24. ovog zakona postoji oslobođenje od plaćanja PDV;
3) koji je izvršen u inostranstvu, ako bi za taj promet
postojalo pravo na odbitak prethodnog poreza da j e izvršen u
Republici.

Pravo na odbitak prethodnog poreza, prema odredbama člana
28. stav 2. Zakona, obveznik može da ostvari ako poseduje:
1) račun izdat od strane drugog obveznika u prometu o iznosu
prethodnog poreza, u skladu sa ovim zakonom;
2) dokument o izvršenom uvozu dobara u kojem je iskazan
PDV i dokument kojim se potvrđuje da je iskazani PDV plaćen
prilikom uvoza.

Odredbama stava 3. istog člana Zakona propisano je da u
poreskom periodu u kojem su ispunjeni uslovi iz st. 1. i 2. ovog člana obveznik može da odbije prethodni porez od dugovnog PDV, i to:
1) obračunati i iskazani PDV za promet dobara i usluga,
koji je ili će mu biti izvršen od strane drugog obveznika u prometu;
2) PDV koji je plaćen prilikom uvoza dobara.

Pravo na odbitak prethodnog poreza nastaje danom
ispunjenja uslova iz st. 1−3. ovog člana (stav 4. istog člana Zakona).

Pravo na odbitak prethodnog poreza, u skladu sa odredbama
člana 28. stav 5. Zakona, može da ostvari i poreski dužnik:
1) iz člana 10. stav 1. tačka 3) i stav 2. tač. 1)−5) ovog zakona, pod uslovom da je obračunao PDV u skladu sa ovim zakonom i da primljena dobra i usluge koristi za promet dobara i usluga iz stava 1. ovog člana;
2) iz člana 10. stav 2. tačka 6) ovog zakona, pod uslovom da
poseduje račun prethodnog učesnika u prometu u skladu sa ovim zakonom, da je obračunao PDV u skladu sa ovim zakonom i da će ta dobra i usluge koristiti za promet dobara i usluga iz stava 1. ovog člana.

Obveznik može da ostvari pravo na odbitak prethodnog
poreza u roku od pet godina od isteka godine u kojoj je stekao ovo pravo (član 28. stav 6. Zakona o PDV).